Nhắc đến Tết Nguyên đán là nhắc đến cả một miền ký ức của nhiều người. Có ông bà, con cháu quây quần gói bánh chưng, có chợ hoa đào, hoa mai rực rỡ, bao lì xì đỏ au… Mấy năm nay, người ta than Tết ngày càng nhạt. Nhưng nhạt hay không còn tùy thuộc vào thái độ và tình cảm của bạn trong đó. Cả năm ngược xuôi vất vả, mới được mấy ngày sum họp với ông bà, cha mẹ. Bên cạnh đó, để không khí thêm rộn ràng hơn, bạn đừng bỏ qua một số phong tục truyền thống trong ngày Tết dưới đây.
Phong tục truyền thống ngày Tết ở miền Bắc
Cúng giao thừa ông Công ông Táo (23 tháng Chạp)
Ngày 23 tháng Chạp, các gia đình sẽ dọn dẹp bếp núc cũng như bàn thờ cúng ông Công ông Táo. Bên cạnh những món ăn truyền thống như xôi, gà, xào, luộc… thì không thể thiếu chiếc mũ ông Công ông Táo làm bằng giấy mã hay 3 con cá như phương tiện đưa ông Táo về chầu trời. .
Dọn Dẹp Nhà Cửa
Công việc dọn dẹp nhà cửa mang ý nghĩa “Tạm biệt năm cũ, chào đón năm mới”. Mọi người sẽ mang đồ đạc trong nhà đi lau chùi. Bát đĩa, bát đĩa mới cũng được chuẩn bị để làm mâm cỗ giao thừa. Những vật dụng, hoa tươi mua ở chợ có thể trang trí tùy theo sở thích giúp ngôi nhà thêm tươi tắn.
Đi chợ mua sắm đồ Tết, quà Tết
Nghe tin sắp Tết được đi chợ mua sắm, nhiều chị em rất háo hức. Đây là mua lá dong, thịt gói bánh chưng. Nào là bưởi, chuối, đu đủ, mãng cầu, dưa hấu bày trên bàn thờ. Rồi đào, mai, lan… đua nhau khoe sắc rực rỡ.
Ngoài ra, các gia đình còn mua quà Tết biếu ông bà hoặc sếp với nhiều hình thù khác nhau.
(nguồn tại: ngoaz food)
Dựng cây nêu đón Tết
Ngày nay, dựng cây nêu vẫn là phong tục được duy trì ở nhiều địa phương. Bạn dùng một cây tre cao khoảng 5,6m. Trên ngọn cây treo những vật dụng như cá chép giấy, bầu rượu bện rơm, vải đỏ… Hoặc có khi người ta còn treo lủng lẳng những chiếc chén nhỏ bằng đất nung. Khi có gió thổi, đá dưới đất va vào nhau tạo nên tiếng leng keng rất vui tai. Người ta tin rằng nếu treo những thứ khác, cộng với âm thanh để báo hiệu cho ma quỷ biết nơi đây là nhà của gia chủ và không được quấy rầy. Vào buổi tối, nhiều gia đình còn treo đèn lồng lên cây nêu để ông bà tổ tiên biết đường về ăn Tết cùng con cháu.
vui lòng nhắn tin
Tục “Xin chữ” cũng là một nét đẹp văn hóa cần được gìn giữ cho thế hệ mai sau. Ngày xưa đi chợ Tết, người ta không quên qua cổng xin chữ thầy. Đó có thể là câu đối hoặc câu đơn với mong ước năm mới gia đình hạnh phúc, sum họp, con cháu thành đạt. Các chữ được ưa chuộng nhất thường là chữ Tâm, Phúc, Đức, An, Lộc…
Bánh chưng, bánh tét
Chiều 27, 28 Tết, cả nhà sẽ quây quần bên nồi bánh chưng ấm áp, nướng thêm ít ngô, ít khoai lang. Tục gói bánh chưng có từ thời Hùng Vương thứ 18 và vẫn được duy trì cho đến ngày nay. Bánh chưng được làm từ gạo tẻ – một món quà của thiên nhiên để nuôi sống con người. Bên cạnh là thịt lợn gói trong lá dong xanh hình vuông tượng trưng cho đất. Ở một số nơi, họ cũng sẽ làm bánh hình tròn để tượng trưng cho bầu trời. Người gói bánh chưng phải rất khéo léo để có được chiếc bánh đẹp, không bị nứt, cũng không bị thấm nước, nhũn. (nguồn tại: ngoaz food)
bày mâm ngũ quả
Mâm ngũ quả ngày Tết cũng vô cùng quan trọng đối với mỗi gia đình. Ở mỗi vùng miền khác nhau, loại quả để bày cúng gia tiên không giống nhau. Ví dụ ở miền Bắc có chuối, bưởi, đào, hồng, quýt, táo… theo thuyết ngũ hành. Năm điều này cũng tượng trưng cho mong ước của gia chủ đạt được “Ngũ phúc lâm quan”: Phúc (may mắn), quý (giàu có), trường thọ (sống lâu), khánh (sức khỏe), ninh (bình an).
Viếng mộ tổ tiên
Trước ngày mùng 1 Tết, con cháu trong gia đình sẽ trở về nhà rất đông để cùng nhau thăm viếng, quét dọn phần mộ của tổ tiên. Mỗi gia đình thường mang hương đèn, hoa quả đến cúng. Sau đó, mời vong linh tổ tiên về ăn Tết cùng con cháu.
Cúng giao thừa
Các gia đình thường làm mâm cơm thắp hương mời thần linh, gia tiên về ăn Tết cùng gia đình vào chiều 30 Tết.
(nguồn tại: ngoaz food)
giao thừa
Giao thừa hay còn gọi là thời khắc giao thừa diễn ra vào phút cuối cùng của năm mới với ý nghĩa mang đi hết những điều xui xẻo của năm cũ để chào đón năm mới. Thông thường, cúng giao thừa được thực hiện ngoài trời.
Đi hái lộc đầu năm
Gặt hái đầu năm cũng là một nét đẹp trong văn hóa truyền thống của người Việt. Người ta thường đi hái lộc vào đêm giao thừa hoặc sáng mùng 1 để cầu cho năm mới may mắn, làm ăn phát đạt, mang nhiều phúc lộc về nhà.
động thổ
Xông đất là một phong tục rất quan trọng của người Việt Nam bởi họ tin rằng người xông đất sẽ quyết định cả năm sung túc, thịnh vượng hay xui xẻo của họ. Vì vậy, vào đêm giao thừa hoặc sáng mùng 1, họ sẽ mời những người may mắn, hợp tuổi với gia chủ đến xông đất. Người xông đất phải ăn mặc chỉnh tề. Sau đó, đi khắp nhà với hy vọng mang lại may mắn cho mọi nơi. (nguồn tại: ngoaz food)
Chúc một năm mới hạnh phúc
Tùy theo phong tục mỗi nơi mà người ta sẽ đi chúc Tết nhau vào chiều mùng 1 hoặc mùng 2.
Cho ai lì xì
Tiền mừng tuổi hay lì xì là điều không thể thiếu đối với các bạn nhỏ. Bao lì xì đỏ tượng trưng cho sự may mắn, đoàn viên, hạnh phúc trong năm mới.
Đâu là sự khác biệt trong phong tục truyền thống Nam Bộ?
Nếu như ở miền Bắc đón Tết trong không khí se lạnh thì người miền Nam lại đón Tết vô cùng ấm cúng với nhiều phong tục khác nhau. Đầu tháng Chạp, cả miền Nam rộn ràng đón xuân. Chợ hoa, chợ Tết chuẩn bị dựng sạp. Ngày Tết bao giờ cũng có cành mai, cây cảnh, mâm ngũ quả và nhiều món ăn đặc trưng khác như thịt kho, canh khổ qua.
Khay trái cây
Từ xa xưa, dân tộc ta đã lấy chữ hiếu làm hàng đầu. Dù gia đình giàu hay nghèo trong ba ngày Tết đều có mâm ngũ quả được bày biện trang trọng trên bàn thờ cúng tổ tiên. Người miền Nam từ bao đời nay có quan niệm bày mâm ngũ quả rất đơn giản. Họ cho rằng “quả” là kết quả lao động quanh năm. Vì vậy thông thường sẽ có 5 loại quả được chọn với ý nghĩa dân tộc. Đó là “ngọt, sung, dừa, đu đủ, xoài” với ý nghĩa: “cầu – sung – vừa (dừa) – đủ – dùng”. Hoặc nếu không có sung thì cũng “xài dừa thôi cũng đủ”.
Triết lý mà người xưa để lại cho con cháu qua mâm ngũ quả miền Nam không chỉ là lời cầu mong tài lộc mà còn là lời nhắn nhủ, khuyên nhủ phải biết “vừa đủ”, biết dùng đúng lúc, đúng lúc. đúng vị trí.
chợ hoa xuân
Cuối tháng Chạp, chợ hoa xuân ở các địa phương cũng đồng loạt khai mạc. Chợ hoa là dấu hiệu đặc trưng của mùa xuân phương Nam, là thú vui tao nhã thể hiện sự lãng mạn của người dân nơi đây.
Người miền Nam cho rằng hoa mai vàng tượng trưng cho sự may mắn. Ngày Tết cổ truyền, nhà nào cũng phải có hương mai vàng để trưng bày trong nhà. Một nhành mai vàng rực nở ngày đầu năm như niềm vui lớn, báo hiệu sức khỏe dồi dào cho mọi người.
Mai vàng có mặt tại chợ hoa xuân gồm mai cành và mai gốc. Những cành mai được cắt tỉa từ những gốc mai lớn: nụ dày, nụ ít, cành xum xuê. Những gốc mai đa phần là mai ghép, trồng trong chậu cảnh và được cắt tỉa công phu. Chậu mai ghép cho ra nhiều cánh hoa rực rỡ, đủ màu sắc như vàng, trắng, cam, xanh,…
ẩm thực tết
Nếu miền Bắc nổi tiếng với bánh chưng, dưa hành, chả giò, canh bóng thì ẩm thực miền Nam lại có phần khác biệt. Đầu tiên là nồi thịt kho hoặc trứng hầm. Từ “tàu” ở đây có nghĩa là “lat”. Như vậy, thịt kho Tàu không phải là thịt kho Tàu mà chỉ đơn giản là thịt kho. Từng miếng thịt được cắt vuông vắn kết hợp với quả trứng căng tròn như sự giao hòa của âm dương luôn hòa hợp, tròn đầy cả năm.
Bên cạnh đó, người miền Nam không thể thiếu bánh chưng hay còn gọi là bánh tét. Nó cũng được làm từ gạo nếp, thịt và đậu xanh. Tuy nhiên, bánh tét ở miền Nam có hình ống dài tượng trưng cho sức sống, sự trường tồn và dũng mãnh. Người Bắc ăn bánh chưng với dưa hành, còn người Nam ăn bánh tét với dưa muối, dưa hành, củ kiệu.
>> Xem thêm: Mâm cỗ Tết 3 miền Bắc – Trung – Nam đầy đủ nhất
điều cấm kỵ
Ngoài những điều thú vị trên, người miền Nam còn có một số phong tục kiêng kỵ trong ngày Tết. Chẳng hạn như không cãi cọ, dọn thớt hay quét nhà vào sáng mùng 1. Không được mở cửa cho đến khi có người động thổ, v.v.
Vào nhà, mọi người sẽ chúc Tết ông bà, cha mẹ, sau đó là nhận lì xì, ăn bánh tét, chơi lô tô, bắt cá, bầu cua… Gia chủ xông đất là điềm lành hay dữ cho gia chủ. quanh năm nên rất ít người rời nhà sớm vào ngày mùng 1, trừ khi được mời. Phải đến 12h trưa, tức mùng 2 người ta mới ra về thăm người thân.
Mồng ba Tết người ta gói bánh ít. Tục dậy trước canh năm, ba đĩa bánh ít, ba đĩa tam sên (tôm khô, thịt luộc, trứng gà), ba đĩa mứt, ba đĩa hoa quả. Mùng 4, các chợ bắt đầu đông hơn để người dân mua thực phẩm về làm mâm cơm đưa tiễn ông bà. Vào ngày này, thịt gà thường được bán đắt hàng hơn vì mâm cỗ không thể thiếu món gà tiềm.
Vào ngày mùng 8, họ cúng sao hoặc các vị thần. Lễ vật gồm: một cặp dừa tươi, cam, quýt, mứt, ba đĩa chè khô nhỏ. Các tín đồ phải tắm rửa trang nhã và phơi quần áo ngoài trời vào lúc nửa đêm khi bầu trời đầy sao.
>> Xem thêm: 29 điều kiêng kỵ ngày Tết cần biết ngay để TRÁNH KHẨN
Vì sao màu đặc trưng của Tết là màu đỏ?
Do ảnh hưởng của văn hóa Trung Quốc nên màu sắc chủ đạo trong ngày đầu năm mới vẫn là màu đỏ. Theo quan niệm người xưa, màu đỏ tượng trưng cho tài lộc và may mắn. Đi đâu bạn cũng sẽ bắt gặp tông màu này như: câu đối đỏ, bao lì xì đỏ, dưa hấu đỏ,… Người Việt Nam cũng rất thích những loài hoa có màu đỏ hồng như hoa đào, hoa đồng tiền,… Ngày xưa, họ cũng bị đốt cháy. Sáng sớm thức dậy đã thấy cổng nhà ngập trong sắc đỏ của xác pháo. Bên cạnh đó, đừng quên chọn cho mình một bộ áo dài thật đẹp để đón Tết.
phần kết
Nhiều phong tục truyền thống trong ngày Tết đã được giảm bớt hoặc sửa đổi để phù hợp hơn với xã hội hiện đại. Tuy nhiên, mọi người vẫn nên gìn giữ để thế hệ mai sau ghi nhớ và tự hào về những nét đẹp văn hóa của dân tộc. (nguồn tại: ngoaz food)
Bạn thấy bài viết Phong tục truyền thống trong ngày Tết ở hai miền Nam Bắc có khắc phục đươc vấn đề bạn tìm hiểu ko?, nếu ko hãy comment góp ý thêm về Phong tục truyền thống trong ngày Tết ở hai miền Nam Bắc bên dưới để Trường THPT Kiến Thụy có thể thay đổi & cải thiện nội dung tốt hơn cho các bạn nhé! Cám ơn bạn đã ghé thăm Website: thptphandinhphung.edu.vn của Trường THPT Kiến Thụy
Nhớ để nguồn bài viết này: Phong tục truyền thống trong ngày Tết ở hai miền Nam Bắc của website thptphandinhphung.edu.vn
Chuyên mục: Kiến thức
